Okładka

Tatry, mimo stosunkowo niewielkiej powierzchni, posiadają bardzo bogaty świat flory i fauny. Między innymi dzięki temu Tatry pozytywnie odróżniają się od wyższych od siebie gór z surowym krajobrazem lodowym...

Fauna Tatr

Charakterystyczni przedstawiciele: niedźwiedź brunatny, kozica tatrzańska, świstak tatrzański...

Kozica tatrzańska w Dolinie Pańszczycy

Pozostali przedstawiciele tatrzańskiej fauny: m.in. jelenie, sarny, lisy, wilki, rysie, żbiki, borsuki, dziki, nietoperze, żmije zygzakowate, jaszczurki żyworodne, salamandry plamiste, kumaki górskie, traszki, ropuchy, żaby, wiewiórki, darniówki tatrzańskie, pająki (głównie krzyżaki), ryby (głównie pstrągi), ptaki (np. orzeł przedni, płochacz halny, świergotek górski, pomurnik, puchacz, kruk, myszołów, jastrząb, sokół wędrowny, orlik krzykliwy, jarząbek, pustułka, głuszec, jaskółka, cietrzew, kaczka krzyżówka, orzechówka, dzięcioł, kukułka, drozd, krzyżodziób świerkowy, pluszcz, kania, bocian biały, bocian czarny) oraz bardzo liczne owady...

Jednym z głównych współczesnych zagrożeń dla świata tatrzańskiej fauny jest zjawisko synantropizacji zwierząt. To efekt nadmiernego zatłoczenia Tatr. Zjawisko synantropizacji polega na aktywnym zbliżaniu się zwierząt do ludzi i żebraniu o pokarm. Takie nawyki są wywołane dokarmianiem dzikich zwierząt przez turystów (głównie lipiec, sierpień). Tatry to nie ZOO, niestety tam zjawisko synantropizacji bywa niebezpieczne dla zwierząt, które później z powodu złych przyzwyczajeń mogą mieć trudności z poradzeniem sobie w naturalnych warunkach i czasem giną... Zjawisku synantropizacji ulegają m.in. niedźwiedzie (im najbardziej zagraża to zjawisko), lisy, kaczki krzyżówki, orzechówki, jelenie i kozice...

Dlatego też dla dobra tatrzańskiej fauny nie powinno się dokarmiać dzikich zwierząt, ani też zaśmiecać Tatr (pozostawione śmieci również mogą zagrażać zwierzętom)...

Rabunkowa gospodarka leśna TPN w Dolinie Olczyskiej

Jednak najgorsze, co spotyka tatrzańską faunę, to niestety efekt działania jej teoretycznych "obrońców" (TPN i TANAP). Drwale z piłami spalinowymi, traktory (w tym nawet potężne LKT), ciężarówki (w tym wielkie TIR-y) i inne ciężkie machiny gwałcą spokój tatrzańskiej fauny sprawiając, że regle Tatr są dla zwierząt nieprzyjaznym terenem do życia. A co gorsza prowadzone są polowania na tatrzańską faunę - tu szczególnie na potępienie zasługuje TANAP, gdzie nieoficjalnie jest rozbudowana myśliwska infrastruktura - liczne ambony strzeleckie w zestawie z paśnikami oraz domki myśliwskie (skupione głównie w rzekomych "rezerwatach").

Fałszywa ochrona przyrody - jedna z wielu ambon myśliwskich TANAP

Flora Tatr:

Piętrowość roślinności:

  • Pogórze - do ok. 1000 m n.p.m.; głównie pola uprawne;
  • Regiel dolny - od ok. 1000 do ok. 1250 m n.p.m.; np. świerki (ok. 80%), jodły, buki, jedliny, olszynki, jaworzyny, sosny, modrzewie [teren rażąco dewastowany w wyniku rabunkowej gospodarki leśnej TPN i TANAP];
  • Regiel górny - od ok. 1250 do ok. 1550 m n.p.m.; wyraźna dominacja świerków, a oprócz nich można spotkać np. jarzębiny, wierzby, paprocie, krzewinki... poza tym w Tatrach lasy nie pokrywają całkowicie piętra regla dolnego i górnego - tam występują również rozmaite górskie polany (pokryte nie tylko trawami, m.in. na części z nich kwitną popularne krokusy (głównie w kwietniu), zaś w sezonie letnim rosną różne inne rośliny naczyniowe) [w tym piętrze rabunkowa gospodarka leśna TPN i TANAP również daje się we znaki];

Wyżnia Tomanowa Polana

  • Górna granica lasu - np. kralejące świerki, kosodrzewiny, limby, wierzby śląskie, brzozy karpackie, modrzewie europejskie, jarzębiny i jarzęby;
  • Piętro kosodrzewiny - od ok. 1550 do ok. 1800 m n.p.m.; rozległe zarośla kosodrzewiny ("krzewiastej" odmiany sosny), a poza tym np. borówka brusznica i w miejscach długiego zalegania śniegu ziołorośła lub murawy z trzcinnikiem owłosionym;
  • Piętro hal - od ok. 1800 do ok. 2300 m n.p.m.; od tego poziomu występuje tylko roślinność bardzo odporna na trudne warunki do wegetacji, np. murawy wysokogórskie, traworośla, zbiorowiska piargowe i wyleżyskowe, ok. 360 gatunków roślin naczyniowych;
  • Piętro turni - od ok. 2300 do 2655 m n.p.m.; ekstremalne warunki do wegetacji, np. niewielkie i niskie murawy, ok. 120 gatunków roślin naczyniowych.

Górna część piętra kosodrzewiny w rejonie Batyżowieckiej Doliny

W przypadku tatrzańskich roślin naczyniowych dużą rolę odgrywa podłoże:

  • Podłoże z węglanem wapnia - np. aster alpejski, dzwonek drobny, fiołek alpejski, gnidosz dwubarwny, goryczka krótkołodygowa, goryczka wiosenna, kostrzewa pstra, powojnik alpejski, szarotka alpejska, storczyki, turzyca mocna;
  • Podłoże krystaliczne - np. boimka dwurzędowa, dzwonek alpejski, goryczka kropkowana, goryczka przezroczysta, jaskier lodnikowy, jastrzębiec alpejski, kuklik rozesłany, lilijka alpejska, omieg kozłowiec, sasanka alpejska, sit skucina;
  • Poza tym część roślin jest bardziej obojętna na rodzaj podłoża (tzn. bywają często spotykane zarówno na podłożu krystalicznym, jak i tym z węglanem wapnia) - np. arcydzięgiel litwor, dzwonek wąskolistny, rdest wężownik, tojad mocny, wierzbówka kiprzyca.

W całych Tatrach znajduje się aż ponad 1000 gatunków roślin naczyniowych.

Tojad mocny – Tatry Wysokie

Filmiki

Kozice w Dolinie Jaworowej

Tatrzańskie krokusy - kwiecień 2012

Kozice tatrzańskie w rejonie Siwych Turni - 13.06.2015

Kategorie: 
Wczytuję...
Wczytuję...

Czy wiesz, że...

W portalu Góry i Ludzie również Ty możesz zostać autorem artykułów, które przeczytają tysiące Internautów! Już dziś zarejestruj się i zacznij bezpłatnie dodawać swoje treści. To doskonała reklama dla Ciebie i Twoich górskich dokonań. Więcej informacji znajdziesz tutaj.

Dodaj własny artykuł

Już dziś zarejestruj się i dodawaj własne artykuły dla tysięcy czytelników portalu!

Chcę zostać autorem!

Wczytuję...