Znajdujesz się w jednym z rozdziałów poradnika Jak tanio latać?
Czasami przy planowaniu podróży trzeba niestety rzucić wszystkie te wyszukiwarki lotów i udogodnienia, a następnie rozejrzeć się za informacjami "u źródła", na stronach poszczególnych linii lotniczych. Ma to swoje plusy i minusy.
Minusem jest potężna strata czasu. Domyślasz się pewnie, że przeczesywanie witryn przewoźników nie zajmie pięciu minut. Zwłaszcza przy zaawansowanej trasie. Co jest plusem? Ano możliwość natrafienia na ciekawe promocje i programy lojalnościowe.
Poniżej przedstawiamy listę około tysiąca linii pasażerskich z całego świata, wraz z krajami ich pochodzenia. Na razie jest trochę "surowa", ale z biegiem czasu na pewno nabierze więcej ogłady. Będziemy wdzięczni za uwagi, jeśli zechcesz je zostawić w komentarzach u dołu strony.
Na skróty
Zanim zastrzelimy Cię tysiącem linków – wrzucamy mały skrót informacji :)
- Największe tanie linie lotnicze: Southwest Airlines, Ryanair, easyJet, Air Asia, Lion Air, Gol Transportes Aéreos, JetBlue, IndiGo, Norwegian Air Shuttle, Pegasus Airlines, WestJet, Wizz Air, Cebu Pacific, Spirit Airlines, SpiceJet, flydubai, flybe, Monarch Airlines, Virgin America, AirArabia, Jet2.com, Tiger air, Mango, Fastjet.
- Inni przewoźnicy latający z Polski: LOT, Lufthansa, Czech Airlines, Aer Lingus, AirBaltic, Emirates, Quatar Airways, Adria, AeroSvit, Aeroflot, Air Berlin, Air Cairo, Air Europa, Air France, Air Italy, Alitalia, Austrian Airlines, Belavia, Blue 1, Bmibaby, British Airways, Brussels Airlines, Central Wings, Cimber Sterling, Click Air, Click4sky, CSA, EL-AL, Enter Air, Eurolot, Finnair, Finncomm, German Wings, Iberia, Iceland Express, Jet Air, Jet2, KLM, Malev, Meridiana, SAS, Sky Europe, Sterling, SunExpress, Swiss, Tap Portugal, Transavia, Trawel Fly, Tunis Air, Turkish Airlines, Volare, Vueling, Wind Jet.
Lista linii lotniczych
AEZjednoczone Emiraty Arabskie
Air Arabia | link | |
---|---|---|
Emirates | link | |
Etihad Airways | link | |
Fly Dubai | — |
AFAfganistan
Ariana Afghan Airlines | link | Linie nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
---|---|---|
Kam Air | link | Linie nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
AMArmenia
Atlantis European Airways | link |
---|
ANAntyle Holenderskie
Windward Islands Airways | — |
---|
AOAngola
TAAG Angola Airlines | — | Niektóre samoloty linii nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
---|
ARArgentyna
Aerolineas Argentinas | link | |
---|---|---|
Austral Lineas Aereas | link | |
LAN Argentina | — | |
Sol Lineas Aereas | link |
ATAustria
Austrian Airlines | link | |
---|---|---|
Niki | link | |
Welcome Air | link |
AUAustralia
Alliance Airlines | link | |
---|---|---|
Airnorth | link | Regionalna linia lotnicza, z bazą w Darwin. Obsługuje połączenia regularne oraz czarterowe. |
Airlines Of Tasmania | link | Regionalne linie z bazą w Hobart w Tasmanii, założone w 1978 r. Obecnie skupiają się na czarterach. |
Aeropelican Air Services | link | |
Jetstar Airways | link | |
Qantas | — | |
Skywest Airlines | link | |
Tiger Airways Australia | — |
AWAruba
Tiara Air | — |
---|
AZAzerbejdżan
Azerbaijan Airlines | link |
---|
BBBarbados
CARICOM AIRWAYS (BARBADOS) INC. | — |
---|
BDBangladesz
Biman Bangladesh Airlines | link | |
---|---|---|
United Airways | — |
BEBelgia
Brussels Airlines | link | |
---|---|---|
Jetairfly | link | |
Thomas Cook Airlines | — | |
Brussels Airlines | link | |
Thomas Cook Airlines | — |
BFBurkina Faso
Air Burkina | link |
---|
BGBułgaria
Air VIA | link | Bułgarski przewoźnik oferujący loty czarterowe, działający od 1990 roku. |
---|---|---|
Bulgaria Air | link |
BNBrunei
Royal Brunei Airlines | link |
---|
BOBoliwia
Amaszonas | link |
---|
BRBrazylia
Gol Transportes Aéreos | link | |
---|---|---|
Avianca Brazil | link |
BSBahamy
Bahamasair | link |
---|
BWBotswana
Air Botswana | link |
---|
BZBelize
Maya Island Air | link | |
---|---|---|
Tropic Air | link |
CAKanada
Air Tindi | link | |
---|---|---|
Air Canada | link | |
Jazz | link | Regionalne linie z bazą w Enfield działające od 2001 roku, właściciel sporej floty. |
Air Transat | link | |
Canadian North | link | |
First Air | link | |
Hawkair | — | |
Helijet | — | |
North American Airlines | — | |
Northwestern Air | link | |
Pacific Coastal Airline | link | |
Porter Airlines | link | |
Transwest Air | link | |
West Coast Air | link | |
WestJet | link | |
Air Canada Rouge | link | |
Keewatin Air | — |
CDDemokratyczna Republika Konga
Congo Express | — |
---|
CHSzwajcaria
Air Glaciers | link | |
---|---|---|
Darwin Airline | link | |
Edelweiss Air | link | |
Privatair | link | |
Swiss International Air Lines | link | |
EasyJet (DS) | link |
CKWyspy Cooka
Air Rarotonga | link |
---|
CLChile
Sky Airline | link |
---|
CMKamerun
Elysian Airlines | — | |
---|---|---|
Camair-co | link |
CNChiny
Air China | link | |
---|---|---|
China Southern Airlines | link | |
China United Airlines | link | |
Hainan Airlines | link | Największa prywatna linia lotnicza w Chinach, powstała w 1989 r., zbierająca bardzo wysokie noty. |
Juneyao Airlines | link | |
Shandong Airlines | link | |
Spring Airlines | link | |
Sichuan Airlines | link | |
Shanghai Airlines | link | |
Shenzhen Airlines | link | |
Tianjin Airlines | link | |
China United | link | |
Chongqing Airlines | link | |
Spring Airlines | link |
COKolumbia
Copa Airlines Colombia | link | Linie założone w 1992 r. jako AeroRepública. Trzeci największy przewoźnik w Kolumbii. |
---|---|---|
SATENA | link | |
EasyFly | — |
CRKostaryka
Grupo TACA | — | |
---|---|---|
LACSA | — |
CUKuba
Cubana de Aviación | link |
---|
CVRepublika Zielonego Przylądka
Halcyonair | — |
---|
CZCzechy
Travel Service | — |
---|
DENiemcy
Condor Flugdienst | — | |
---|---|---|
Eurowings | link | |
Germania | link | |
TUIfly | link | |
Luftfahrtgesellschaft Walter | link | |
Lufthansa | — | |
Lufthansa CityLine | link |
DJDżibuti
Daallo Airlines | link | Linie nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
---|
DKDania
Air Greenland | link |
---|
DODominikana
PAWA Dominicana | link |
---|
DZAlgieria
Air Algerie | link |
---|
ECEkwador
Aerolineas Galapagos (Aerogal) | — | |
---|---|---|
TAME | link | Komercyjna linia Ekwadorskich Sił Powietrznych, istniejąca od 1962 r.. Prowadzi regularne loty krajowe i międzynarodowe oraz połączenia czarterowe. |
EEEstonia
Avies | link |
---|
EGEgipt
AMC Airlines | link | Egipska prywatna linia lotnicza czarterowa, założona w 1992 roku. Kursuje również do wielu miast Polski. |
---|---|---|
Air Sinai | link | Przewoźnik z bazą w Kairze, podlegający pod EgyptAir. Powstał, aby obsługiwać połączenia do Izraela, które z przyczyn politycznych nie mogły być prowadzone przez firmę-matkę. |
Egyptair | link | |
EgyptAir Express | — | |
Nile Air | link |
ERErytrea
Eritrean Airlines | link | Narodowe linie lotnicze Erytrei, założone w 1991 r., mające za sobą dosyć burzliwe historie i garść wzlotów i upadków. Linie nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
---|
ESHiszpania
Air Europa | link | Jedne z największych linii lotniczych w Hiszpanii, z bazą na lotnisku Madryt-Barajas. Obsługują połączenia z Północną Afryką, Europą, Karaibami i Ameryką Południową. Założone w 1986 r. |
---|---|---|
Air Nostrum | link | |
Binter Canarias | link | |
Islas Airways | — | |
Volotea | link | |
Iberia Express | link |
ETEtiopia
Ethiopian Airlines | link |
---|
FIFinlandia
Blue1 | link | |
---|---|---|
Finnair | link |
FJFidżi
Fiji Airways | link |
---|
FOWyspy Owcze
Atlantic Airways | link | Istnieje od 1987 r., ma za cel zapewnienie szybkiego transportu pasażerów z wielu lotnisk Europy na Szetlandy i Wyspy Owcze. |
---|
FRFrancja
Aigle Azur | link | Duży przewoźnik istniejący od 1946 r., obsługujący połączenia krajowe oraz od Portugalii, Senegalu, Algierii, Mali i Maroka. Jako węzeł wykorzystuje port lotniczy Paryż-Orly. |
---|---|---|
Air France | link | |
Air Tahiti Nui | link | |
Air Caraïbes | link | |
Air Austral | link | |
Corse-Mediterranee | link | |
Hex'Air | link | |
Twin Jet | link | |
XL Airways France | link | |
Hop! | link |
GBWielka Brytania
Aurigny Air Services | link | |
---|---|---|
British Airways | link | |
Eastern Airways | link | |
easyJet | link | |
Flybe | link | |
Highland Airways | — | |
Jet2.com | link | |
Monarch Airlines | link | |
Thomas Cook Airlines | — | |
Thomsonfly | link | |
Virgin Atlantic Airways | link |
GFGujana Francuska
Air Guyane | link |
---|
GPGwadelupa
Air Antilles Express | — |
---|
GRGrecja
Aegean Airlines | link |
---|
HKHongkong
Cathay Pacific | — |
---|
HTHaiti
Sunrise Airways | — |
---|
HUWęgry
Wizz Air | link | Tanie linie istniejące od 2003 r., obsługujące Europę Środkowo-Wschodnią, Europę Zachodnią, Gruzję, Izrael i Turcję. |
---|
IDIndonezja
Garuda Indonesia | link | |
---|---|---|
Indonesia AirAsia | link | |
Sriwijaya Air | link | Obsługuje połączenia krajowe oraz kilka międzynarodowych. Linie nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
Wings Air | link | Linie nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
Kal Star Aviation | link | Istnieje od 2000 roku, oferuje połączenia krajowe i regionalne. Linie nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
IEIrlandia
Aer Lingus | link | Drugie co do wielkości (po Ryanair) linie lotnicze w Irlandii. Założone w 1936 r. Kursują także do Polski. |
---|---|---|
CityJet | link | |
Ryanair | link | |
Stobart Air | link |
ILIzrael
Israir | — |
---|
INIndie
Go Air | link | |
---|---|---|
Jet Airways | — | |
Spicejet | link | |
Air India Regional | — | |
MDLR Airlines | — | |
Jagson Airlines | — | |
Air Costa | link | |
AirAsia India | link |
IQIrak
Iraqi Airways | link | Linie nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
---|---|---|
Al-Naser Airlines | — |
IRIran
Caspian Airlines | link | |
---|---|---|
Iran Air | link | Niektóre samoloty linii nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
Iran Aseman Airlines | link | Linie nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
Kish Air | link | |
Mahan Air | link |
ISIslandia
Air Atlanta Icelandic | link | Przewoźnik oferujący czarter i wynajem samolotów. Działa od 1986 roku. |
---|---|---|
Air Iceland | link | |
Icelandair | link |
ITWłochy
Air Italy | link | |
---|---|---|
Alitalia | link | Włoski narodowy przewoźnik lotniczy, istniejący od 1946 r. Jego głównym udziałowcem jest w dalszym ciągu skarb państwa. |
Air Dolomiti | link | |
Blue Panorama Airlines | — | |
Meridiana | — | |
Volare Airlines | link | |
Alitalia Cityliner | — |
JOJordania
Royal Jordanian | link |
---|
JPJaponia
Air Japan | link | |
---|---|---|
All Nippon Airways | link | Największe linie lotnicze w Japonii. Obsługują połączenia z Azją, Europą, Ameryką Północną i Oceanią. |
Ibex Airlines | link | |
JAL Express | link | |
Japan Airlines | link | |
Japan Transocean Air | link | |
Skymark Airlines | link | |
Skynet Asia Airways | — | |
Fuji Dream Airlines | link | |
AirAsia Japan | — |
KEKenia
Kenya Airways | link | |
---|---|---|
Fly540 | link |
KHKambodża
Cambodia Angkor Air (K6) | link |
---|
KIKiribati
Air Kiribati | link |
---|
KRKorea Południowa
Asiana Airlines | link | |
---|---|---|
Jeju Air | link | |
Air Busan | link | |
Eastar Jet | link | |
Jin Air | link |
KWKuwejt
Jazeera Airways | link | |
---|---|---|
Kuwait Airways | link | Narodowe linie lotnicze Kuwejtu, istniejące od 1953 r. Oferują połączenia m.in. do Azji oraz do głównych lotnisk Europy. |
KYKajmany
Cayman Airways | link |
---|
KZKazachstan
Air Astana | link |
---|
LBLiban
Middle East Airlines | link |
---|
LKSri Lanka
SriLankan Airlines | link | |
---|---|---|
Cinnamon Air | link | |
Mihin Lanka | link |
LTLitwa
Small Planet Airlines | link |
---|
LULuksemburg
Luxair | link | Narodowe linie lotnicze Luksemburga, docierają do wielu europejskich miast, oferują program lojalnościowy "Miles & More". |
---|
LVŁotwa
SmartLynx Airlines | link |
---|
LYLibia
Afriqiyah Airways | link | Libijski przewodnik powstały w 2001 roku, operujący głównie na terytorium Afryki i w mniejszym stopniu w Azji i Europie. Linie nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
---|
MAMaroko
Royal Air Maroc | link |
---|
MDMołdawia
Air Moldova | link | |
---|---|---|
Moldavian Airlines | link |
MGMadagaskar
Air Madagascar | link |
---|
MHWyspy Marshalla
Air Marshall Islands | link | Narodowy przewoźnik, oferuje połączenia w rejonie centralnego Pacyfiku, z bazą w Majuro. |
---|
MMMjanma
Air Bagan | link | |
---|---|---|
Myanmar Airways International | link | |
Air Mandalay | link | |
Yangon Airways | — | |
Asian Wings Airways | link | |
Air KBZ | link | |
Golden Myanmar Airlines | link | |
Myanmar Airways International | link |
MOMakau
Air Macau | link | Linie założone w 1994 roku, z bazą w Makau. |
---|
MRMauretania
Mauritania Airlines International | link |
---|
MTMalta
Air Malta | link |
---|
MUMauritius
Air Mauritius | link |
---|
MXMeksyk
Aeroméxico Connect | link | Linia założona w 1988 roku jako Aerolitoral. Obecnie działa jako przewoźnik regionalny należący do Aeroméxico. |
---|---|---|
AeroMéxico | link | |
Aeromar | link | |
Consorcio Aviaxsa | — | |
Volaris | link |
MYMalezja
Berjaya Air | link | |
---|---|---|
Firefly | link | |
AirAsia X | — | |
Malaysia Airlines | link | |
Malindo Air | link | |
MASwings | — |
NANamibia
Air Namibia | link |
---|
NGNigeria
Aero Contractors | link | |
---|---|---|
Overland Airways | — |
NLHolandia
Arkefly | — | |
---|---|---|
Denim Air | link | |
KLM Cityhopper | link | |
KLM Royal Dutch Airlines | link |
NONorwegia
Norwegian Air Shuttle | link | |
---|---|---|
Widerøe | — | |
Denim Air | link |
NPNepal
Nepal Airlines | link | Linie nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
---|---|---|
Yeti Airlines | link | Linie nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
NZNowa Zelandia
Air New Zealand | link | |
---|---|---|
Air Chathams | link | |
Eagle Airways | — |
OMOman
Gulf Air | link | |
---|---|---|
Oman Air | link |
PAPanama
Copa Airlines | link |
---|
PEPeru
LAN Peru | — | |
---|---|---|
TACA Peru | — |
PFPolinezja Francuska
Air Tahiti | link |
---|
PGPapua-Nowa Gwinea
Air Niugini | link | |
---|---|---|
Airlines PNG | — |
PHFilipiny
Cebu Pacific | — | |
---|---|---|
Philippine Airlines | link | |
South East Asian Airlines | — |
PKPakistan
Askari Aviation | link | Linia założona w 1995, oferująca głównie czartery (przeważnie śmigłowcami). Ostatnio otwiera także regularne połączenia na terenie Afryki. |
---|---|---|
Airblue | link | |
Pakistan International Airlines | link | |
Shaheen Air International | link | |
Vision Air International | — |
PLPolska
LOT Polish Airlines | link | Flagowy polski przewoźnik, powstały w 1929 roku. Oferuje zarówno przewozy liniowe, jak i czarterowe. |
---|---|---|
FLYJET | — | |
Enter Air | link | Przewoźnik oferujący czartery z Warszawy, Poznania, Katowic i Wrocławia. Lata do popularnych destynacji urlopowych. Pozwala zarezerwować bilet poprzez swoją stronę. |
PTPortugalia
Portugalia | — | |
---|---|---|
SATA Air Acores | link | |
TAP Portugal | link | |
TACV | — |
PYParagwaj
TAM Mercosur | — | |
---|---|---|
Regional Paraguaya | — |
QAKatar
Qatar Airways | link |
---|
RORumunia
Blue Air | link | |
---|---|---|
Tarom | link | |
Blue Air | link |
RSSerbia
Air Serbia | link |
---|
RURosja
Rossija | link | Linie lotnicze założone w 1934 r., własność Aeroflotu. Obsługują głównie kierunki krajowe (plus kilka europejskich). |
---|---|---|
Gazpromavia | link | |
Rossiya | — | |
S7 Airlines | link | |
Ural Airlines | link | |
UTair Aviation | link | |
VIM Airlines | link | |
Yamal Airlines | link | |
Nordavia | link |
SAArabia Saudyjska
Nas Air | — | |
---|---|---|
Saudi Arabian Airlines | link |
SBWyspy Salomona
Solomon Airlines | link |
---|
SCSeszele
Air Seychelles | link |
---|
SDSudan
Sudan Airways | link | Linie nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
---|---|---|
Nova Airline | — | Linie nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
SESzwecja
Golden Air | — | |
---|---|---|
Malmo Aviation | — | |
Malmö Aviation | — | |
Novair | link | |
Scandinavian Airlines System | — | |
Skyways Express | — | |
TUIfly Nordic | link |
SGSingapur
Jetstar Asia Airways | — | |
---|---|---|
Singapore Airlines | link | |
SilkAir | — | |
Tiger Airways | — | |
Scoot | — |
SISłowenia
Adria Airways | link |
---|
SRSurinam
Blue Wing Airlines | link | Właściciel floty małych samolotów. Linie nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
---|---|---|
Surinam Airways | link |
STWyspy Świętego Tomasza i Książęca
STP Airways | link | Linie nie spełniają wymogów bezpieczeństwa UE. |
---|
SYSyria
Syrian Arab Airlines | link |
---|
TCTurks i Caicos
Air Turks and Caicos | — |
---|
THTajlandia
Bangkok Airways | link | |
---|---|---|
Nok Air | link | |
Orient Thai Airlines | link | |
Thai Airways International | — | |
Thai AirAsia | link | |
Thai Lion Air | link | |
Thai Vietjet Air | — |
TJTadżykistan
Tajik Air | link |
---|
TMTurkmenistan
Turkmenistan Airlines | link |
---|
TNTunezja
Tunisair | — |
---|
TRTurcja
AtlasGlobal | link | Do 2015 r. AtlasJet, linie lotnicze z bazą w Istanbule. Oferują loty krajowe, międzynarodowe i czarterowe. |
---|---|---|
Corendon Airlines | link | |
Onur Air | link | |
Pegasus Airlines | link | |
SunExpress | — | |
Turkish Airlines | link |
TTTrynidad i Tobago
Caribbean Airlines | link |
---|
TWTajwan
China Airlines | link | |
---|---|---|
EVA Air | — | |
Far Eastern Air Transport | link | |
Mandarin Airlines | link | |
TransAsia Airways | — |
TZTanzania
Air Tanzania | link | |
---|---|---|
Precision Air | link | |
Eagle Air | — |
UAUkraina
Dniproavia | link | |
---|---|---|
UM Airlines | — | |
Ukraine International Airlines | link | |
Yuzhmashavia | — |
UGUganda
Eagle Air | — |
---|
USStany Zjednoczone
American Airlines | link | |
---|---|---|
Allegiant Air | link | |
Air Wisconsin | link | |
Air Sunshine | link | Przewoźnik z siedzibą w Fort Lauderdale (Floryda). Oferuje od 1982 r. regularne i czarterowe połączenia do znanych kurortów na Karaibach. |
ExpressJet | link | Linie założone w 1979 r. jako Atlantic Southeast Airlines, obecnie własność SkyWest. Największe regionalne linie świata. |
AirTran Airways | — | |
Bemidji Airlines | link | |
Bering Air | link | |
Chautauqua Airlines | link | |
Colgan Air | link | |
CommutAir | link | Regionalna linia lotnicza z siedzibą w South Burlington, w stanie Vermont. istnieje od 1989 r. |
Continental Airlines | link | |
Continental Express | — | |
Continental Micronesia | link | |
Frontier Airlines | link | |
Frontier Flying Service | link | |
Great Lakes Airlines | link | |
Gulfstream International Airlines | — | |
Hawaiian Airlines | link | |
Horizon Air | link | |
Indigo | — | |
Jet Airways | — | |
Kenmore Air | link | |
Mesa Airlines | link | |
Mesaba Airlines | — | |
Midwest Airlines | link | |
New England Airlines | link | |
Northwest Airlines | link | |
Piedmont Airlines (1948-1989) | — | |
Pinnacle Airlines | — | |
Republic Airlines | — | |
Ryan International Airlines | link | |
Seaborne Airlines | link | |
Scenic Airlines | — | |
Sun Country Airlines | link | |
Skagway Air Service | — | |
Southwest Airlines | link | |
Spirit Airlines | link | |
SkyWest | link | |
Shuttle America | link | |
Trans States Airlines | link | |
US Airways | link | |
Virgin America | link | |
World Airways | — | |
Air Choice One | link | |
Vision Airlines (V2) | — | |
Envoy Air | link | |
North American Airlines | — | |
US Airways | link |
UZUzbekistan
Uzbekistan Airways | link |
---|
VCSaint Vincent i Grenadyny
SVG Air | — |
---|
VEWenezuela
Aserca Airlines | link | |
---|---|---|
Conviasa | link | |
Venezolana | — | Linie istniejące z przerwami od 2001 roku. |
Santa Barbara Airlines | link |
VGBrytyjskie Wyspy Dziewicze
BVI Airways | link |
---|
VNWietnam
VietJet Air | link |
---|
VUVanuatu
Air Vanuatu | link |
---|
WSSamoa
Polynesian Airlines | link |
---|
YEJemen
Yemenia | — | |
---|---|---|
Felix Airways | link |
ZAPołudniowa Afryka
Comair | link | Linia założona w 1943 r., oferuje loty franczyzowo pod marką British Airways oraz tanie loty pod własną marką kulula.com. |
---|---|---|
Interair South Africa | link | |
Mango | link | |
South African Airways | link |
ZMZambia
Proflight Commuter Services | — |
---|
Komentarze